بررسی و مدل سازی آثار آتش سوزی جنگل در سطح سیمای سرزمین با استفاده از سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه حفاظت شده باغ شادی خاتم)

یکی از مهم ترین عوامل موثر در وقوع آتش سوزی در مناطق خشک، پوشش گیاهی و شرایط آب و هوایی منطقه می باشد. منطقه حفاظت شده باغ شادی یکی از مناطق جنگلی استان یزد بوده که بیش ترین آتش سوزی های استان در آن رخ داده است. به منظور بررسی عوامل موثر بر وقوع آتش سوزی در این منطقه از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) استفاده شد و معیارهای فیزیوگرافی شامل سه زیرمعیار ارتفاع، شیب و جهت شیب، اقلیم شامل دو زیرمعیار دما و بارش، انسانی شامل دو زیرمعیار فاصله از جاده و فاصله از مناطق مسکونی و پوشش گیاهی شامل میزان تراکم مدنظر قرار گرفتند. میزان تراکم منطقه با استفاده از شاخص گیاهی نرمال شده (ndvi) از تصاویرسنجنده oli ماهواره ای لندست 8 به دست آمد. برای وزن دهی عوامل انتخابی از تعدادی آتش سوزی های به وقوع پیوسته و پرسشنامه های تکمیل شده توسط متخصصین استفاده شده است. وزن هر یک از عوامل ارتفاع، شیب و جهت شیب، دما، بارش، فاصله از جاده، فاصله از مناطق مسکونی و تراکم پوشش گیاهی از طریق مدل تصمیم گیری با معیارهای چندگانه به دست آمد و سپس با تلفیق وزن عوامل در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی نقشه خطر وقوع آتش سوزی در پنج طبقه تهیه شد. نتایج نشان داد که مهم ترین عوامل موثر در وقوع آتش سوزی به ترتیب معیار گیاهی با وزن 0/596 و سپس انسانی با وزن 0/204بود. برای صحت سنجی مدل از تطابق نقشه ساخته شده با پهنه های آتش گرفته گذشته استفاده شد که طبقات پرخطر و خطرناک همپوشانی بالایی با نقاط آتش گرفته داشت. همچنین تست مدل توسط منحنی مشخصه عملکرد سیستم roc نشان از دقت بالای مدل تولیدی (0/88) داشت. سپس ارتباط سنجه های محاسبه شده توسط نرم افزار fragstat شامل patch area، perimeter-area ratio، shape index، core area، patch richness و patch richness density با نقشه احتمال خطر آتش سوزی توسط نرم افزار spssمورد بررسی قرار گرفت که رابطه ها معنی دار بود اما همبستگی بالایی نداشتند.